پرطرفدارترین حوزه های برنامه نویسی

برنامه‌نویسی هنر و علم نوشتن دستورالعمل‌هایی است که به کامپیوتر می‌گوید چگونه کار کند. این دستورالعمل‌ها می‌توانند نرم‌افزارها، بازی‌ها و حتی وب‌سایت‌های مختلف را خلق کنند. شاید خیلی از مادرها و پدرها به دنبال راهی باشند تا فرزندانشان را از سنین پایین با مهارت‌های برنامه‌نویسی آشنا کنند؛ چرا که یادگیری کدنویسی نه‌تنها یک مهارت فنی مهم است بلکه می‌تواند به تقویت خلاقیت، تفکر منطقی و حل مسئله در کودکان و نوجوانان نیز کمک کند. اگر از خود می‌پرسید که «چه شاخه های برنامه نویسی یا کدنویسی برای آینده فرزندم مناسب است؟» یا «انواع حوزه های برنامه نویسی کدام‌اند و کدام شاخه بیشترین کاربرد را دارد؟»، این مقاله دقیقاً برای شما نوشته شده است.

در ادامه قصد داریم تعدادی از مهم‌ترین حوزه‌های برنامه‌نویسی را که در حال حاضر محبوبیت و کاربرد فراوانی دارند، معرفی کنیم. هدف ما این است که شما را با فرصت‌های شغلی و مهارت‌های لازم در این شاخه های برنامه نویسی آشنا کنیم تا بتوانید از مسیر یادگیری فرزندتان آگاهی کاملی داشته باشید و در این مسیر برای رسیدن به علاقه اشان آنها را راهنمایی کنید. از توسعه‌ی وب گرفته تا امنیت سایبری و اینترنت اشیا، دنیای برنامه‌نویسی عرصه‌ی بسیار وسیع و جذابی است. با ما همراه باشید تا دید جامع‌تری نسبت به انواع حوزه های برنامه نویسی پیدا کنید.

انواع حوزه های برنامه نویسی و پرطرفدارترین هایشان

توسعه وب

توسعه وب یا Web Development یکی از پرطرفدارترین شاخه های برنامه نویسی در دنیای امروز است. در حقیقت، هر وب‌سایتی که ما روزانه مشاهده می‌کنیم، حاصل تلاش تیمی از طراحان و توسعه‌دهندگان وب است. این حوزه به دو بخش اصلی فرانت‌اند (Front-end) و بک‌اند (Back-end) تقسیم می‌شود.

• فرانت‌اند: به بخشی از سایت گفته می‌شود که کاربران با آن تعامل دارند، مثل ظاهر صفحات وب، طرح‌بندی و نحوه نمایش مطالب. در این بخش از زبان‌هایی مانند HTML، CSS و JavaScript استفاده می‌شود. یادگیری این زبان‌ها برای کودکان می‌تواند جذاب باشد؛ چرا که نتیجه کار را فوراً روی صفحه می‌بینند و می‌توانند خلاقیتشان را در طراحی صفحات به کار گیرند.
• بک‌اند: به بخشی از سایت گفته می‌شود که در پشت صحنه فعالیت می‌کند؛ مثل مدیریت داده‌ها، پردازش درخواست‌ها و برقراری ارتباط با پایگاه داده. زبان‌هایی مانند Python، PHP، Java و Node.js در این بخش بیشتر به کار می‌روند. یادگیری بک‌اند به نوجوانانی توصیه می‌شود که علاقه بیشتری به ساختارهای داده‌ای و منطق برنامه‌نویسی دارند و دوست دارند پشت پرده‌ وب‌سایت‌ها را درک کنند. توسعه وب به دلیل نیاز مستمر بازار و سرعت بالای پیشرفت، یک انتخاب عالی برای آینده شغلی است. همچنین کودکانی که عاشق خلاقیت و طراحی هستند، می‌توانند با یادگیری مبانی برنامه‌نویسی و طراحی وب، در سنین پایین وارد دنیای بزرگ وب شوند.

برنامه‌نویسی دسکتاپ

برنامه‌نویسی دسکتاپ به طراحی و توسعه‌ی نرم‌افزارهایی گفته می‌شود که روی کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپ‌ها اجرا می‌شوند. این نوع نرم‌افزارها می‌توانند هر چیزی باشند، از یک ویرایشگر متن ساده گرفته تا نرم‌افزارهای حرفه‌ای و پیچیده در حوزه‌های مختلف مثل گرافیک، حسابداری، انبارداری و موارد مشابه. فناوری‌های متعددی برای برنامه‌نویسی دسکتاپ وجود دارد. زبان‌های سی‌شارپ (C#) در محیط دات‌نت (NET.)، جاوا (Java)، سی‌پلاس‌پلاس (C++) و پایتون (Python) از محبوب‌ترین زبان‌ها در این حوزه هستند.

برای مثال، اگر کودکان یا نوجوانان شما به ساخت نرم‌افزارهای کاربردی روی سیستم‌عامل ویندوز علاقه دارند، یادگیری C# و محیط Visual Studio می‌تواند شروع خوبی باشد. یا اگر به مباحث پایه‌ای‌تر و ساختارهای زبان‌های برنامه‌نویسی علاقه‌مند هستند، یادگیری سی‌پلاس‌پلاس می‌تواند آن‌ها را با عمق بیشتری از منطق برنامه‌نویسی آشنا کند. از مزایای برنامه‌نویسی دسکتاپ می‌توان به سرعت اجرای بالای نرم‌افزارها در مقایسه با برخی وب‌اپلیکیشن‌ها اشاره کرد.

همچنین یادگیری مفاهیم دسکتاپ می‌تواند درک دانش‌آموزان از مفاهیم بنیادی کدنویسی را تقویت کند و آن‌ها را برای ورود به سایر زمینه‌های برنامه‌نویسی نیز آماده سازد. علاوه بر این، بسیاری از نرم‌افزارهای شناخته شده در بازار، هنوز هم به شکل دسکتاپ ارائه می‌شوند و این بیانگر اهمیت بالای این حوزه است.

توسعه‌ی نرم‌افزار موبایل

امروزه تقریباً همه‌ی ما یک گوشی هوشمند در اختیار داریم و بخش مهمی از وقت روزانه‌مان را صرف اپلیکیشن‌های گوناگون می‌کنیم. توسعه‌ی نرم‌افزار موبایل یکی دیگر از انواع حوزه های برنامه نویسی است که بسیار پررونق و آینده‌دار محسوب می‌شود. این حوزه را می‌توان به دو بخش اصلی اندروید و iOS تقسیم کرد. زبان‌های Java و Kotlin برای توسعه اپلیکیشن‌های اندروید و زبان Swift برای توسعه اپلیکیشن‌های iOS رایج هستند.

البته، ابزارها و فناوری‌های کراس پلتفرمی مثل React Native و Flutter نیز به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهند تا با یک‌بار کدنویسی، هم برای اندروید و هم برای iOS نرم‌افزار بسازند. به همین دلیل یادگیری یکی از این فناوری‌ها می‌تواند برای نوجوانانی که به دنیای موبایل علاقه دارند، مسیر جذابی باشد. توسعه نرم‌افزار موبایل علاوه بر این که یک زمینه کاری بسیار گسترده و پرتقاضاست، می‌تواند بستری ایده‌آل برای خلاقیت و کسب درآمد نیز باشد. کودک یا نوجوانی که ایده‌ای نو دارد، می‌تواند یک اپلیکیشن بسازد و در فروشگاه‌های آنلاین مانند گوگل پلی یا اپ استور عرضه کند.

برای والدینی که می‌خواهند فرزندشان را به یادگیری برنامه‌نویسی تشویق کنند، حوزه موبایل یک انتخاب هیجان‌انگیز محسوب می‌شود؛ چرا که نتیجه زحمات در قالب یک اپلیکیشن قابل استفاده بر روی گوشی همراه، بسیار ملموس و جذاب خواهد بود.

علم داده

علم داده یا Data Science یکی از محبوب‌ترین شاخه های برنامه نویسی در سال‌های اخیر شده است. با افزایش حجم داده‌ها در دنیا، نیاز به متخصصانی که بتوانند این داده‌ها را تجزیه و تحلیل کنند، روزبه‌روز بیشتر می‌شود. در علم داده، افراد با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Python و R و کتابخانه‌های مرتبط، داده‌ها را جمع‌آوری، پاک‌سازی، تحلیل و سپس تفسیر می‌کنند تا اطلاعات ارزشمندی از آن‌ها استخراج شود. بزرگ‌ترین مزیت ورود کودکان و نوجوانان به دنیای علم داده، یادگیری روش‌های تفکر تحلیلی و منطقی است.

این حیطه به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند الگوهای پنهان را در داده‌ها کشف کنند و تصمیم‌گیری‌های بهتری بر اساس شواهد و اعداد و ارقام داشته باشند. در واقع، علم داده فقط مربوط به برنامه‌نویسی نیست بلکه ترکیبی از آمار، ریاضیات و مهارت‌های کدنویسی است. امروزه، بسیاری از شرکت‌ها به دنبال متخصصان علم داده هستند تا بتوانند بازار و رفتار مشتریان را بهتر درک کنند. یادگیری مفاهیم ابتدایی تحلیل داده حتی برای نوجوانان هم قابل دسترس است؛ با ابزارهایی مثل پایتون و کتابخانه‌های ساده‌تر یا محیط‌های تعاملی آموزشی، می‌توان به تدریج فرزندان را با مبانی این حوزه آشنا کرد و فرصت‌های شغلی بی‌نظیری در آینده برایشان ایجاد نمود.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning) یکی از هیجان‌انگیزترین و پررونق‌ترین حوزه‌ها در دنیای فناوری است. هر جا صحبت از ربات‌های هوشمند، سیستم‌های پیش‌بینی‌کننده، دستیارهای صوتی یا خودروهای خودران می‌شود، ردپایی از هوش مصنوعی وجود دارد. در این حوزه، الگوریتم‌ها و مدل‌هایی طراحی می‌شوند که به کامپیوتر اجازه می‌دهد از داده‌ها یاد بگیرد و الگوهای موجود را کشف کند. برای مثال، یک سیستم توصیه‌گر فیلم در یک سرویس استریم یا پیشنهاد محصول در فروشگاه‌های اینترنتی، با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین عمل می‌کند.

زبان‌های پایتون و R در این حوزه بسیار محبوب‌اند و کتابخانه‌هایی مثل TensorFlow و PyTorch به برنامه‌نویسان کمک می‌کنند تا مدل‌های هوش مصنوعی خود را طراحی و پیاده‌سازی کنند. اهمیت یادگیری هوش مصنوعی برای کودکان و نوجوانان روزبه‌روز در حال افزایش است؛ چرا که آینده شغلی بسیاری از صنایع به توانایی درک و به‌کارگیری مفاهیم AI وابسته خواهد بود. اگر مایلید بیشتر در مورد اهمیت و مزایای یادگیری هوش مصنوعی در سنین پایین بدانید، می‌توانید به مقاله «…» مراجعه کنید.

در آن مقاله به جزئیات بیشتری پرداخته شده است که می‌تواند دید وسیع‌تری راجع به یادگیری این مباحث در اختیار والدین و فرزندان قرار دهد.

توسعه بازی

اگر به فرزند خود نگاه کنید و ببینید ساعت‌ها محو بازی‌های کامپیوتری یا کنسولی است، شاید بد نباشد او را تشویق کنید تا به جای صرفاً بازی کردن، به برنامه‌نویسی و توسعه بازی فکر کند! صنعت بازی‌سازی بسیار گسترده است و ظرفیت اشتغال بالایی دارد. از بازی‌های ساده‌ی موبایل گرفته تا بازی‌های واقعیت مجازی پیچیده، همه و همه در چارچوب یکی از مهم‌ترین شاخه های برنامه نویسی و هنر طراحی شکل گرفته‌اند.

برای توسعه بازی، موتورهای بازی‌سازی مختلفی وجود دارند. «Unity» و «Unreal Engine» از محبوب‌ترین آن‌ها هستند. Unity بیشتر با زبان C# کار می‌کند و برای مبتدیان نسبتاً ساده‌تر است. اگر کودک یا نوجوان شما دوست دارد ایده‌های خلاقانه‌اش را در قالب بازی‌های دیجیتال پیاده کند، یادگیری یونیتی یک نقطه شروع عالی محسوب می‌شود. ساخت یک بازی ساده، علاوه بر جذابیت سرگرمی، منجر به یادگیری منطق برنامه‌نویسی، تفکر چندبعدی و حل مسئله نیز خواهد شد.

در آکادمی یاسان نیز دوره‌های متنوعی برای آموزش برنامه‌نویسی بازی به کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود تا علاقه‌مندان بتوانند از صفر تا صد ساخت بازی‌های ساده تا پیشرفته را بیاموزند. این دوره‌ها، با به‌کارگیری مثال‌های عملی و پروژه‌محور، فضای آموزنده و هیجان‌انگیزی را برای بچه‌ها فراهم می‌کند تا استعداد و خلاقیتشان را بروز دهند.

امنیت سایبری

امنیت سایبری (Cyber Security) یکی دیگر از انواع حوزه های برنامه نویسی و فناوری است که در دنیای کنونی جایگاه بسیار مهمی پیدا کرده است. هر چه فناوری پیشرفت می‌کند و سازمان‌ها و افراد بیشتری به فضای مجازی وابسته می‌شوند، خطرات حملات هکری و نشت اطلاعات نیز افزایش می‌یابد. در این میان، متخصصان امنیت سایبری تلاش می‌کنند تا سیستم‌ها، شبکه‌ها و داده‌ها را در برابر حملات و خرابکاری‌ها محافظت کنند. برای فعالیت در حوزه امنیت سایبری، آشنایی با مفاهیم شبکه، سیستم‌عامل‌ها، رمزنگاری و ابزارهای امنیتی الزامی است.

زبان‌های برنامه‌نویسی متعددی مانند Python، C++ و حتی اسکریپت‌نویسی با Bash در لینوکس می‌توانند در این مسیر مفید باشند. یادگیری مفاهیم امنیت از سنین پایین می‌تواند ذهن کودکان و نوجوانان را نسبت به خطرات احتمالی در فضای آنلاین آگاه سازد و آن‌ها را به کاربران حرفه‌ای‌تری تبدیل کند. همچنین، کسانی که در آینده قصد دارند متخصص امنیت سایبری شوند، باید مهارت‌های زیادی در تست نفوذ (Penetration Testing)، مدیریت ریسک و تحلیل تهدیدات داشته باشند.

رایانش ابری

رایانش ابری (Cloud Computing) تکنولوژی‌ای است که امکان دسترسی و ذخیره اطلاعات و اجرای برنامه‌ها روی سرورهای اینترنتی را فراهم می‌کند. به جای آنکه همه‌ی برنامه‌ها و اطلاعات روی یک کامپیوتر شخصی ذخیره شود، می‌توان از طریق فضای ابری به آن‌ها دسترسی داشت. این فناوری کمک می‌کند تا منابع محاسباتی بزرگ، به‌صورت مقیاس‌پذیر و در هر زمان و هر مکان در اختیار کاربران قرار بگیرد. خدمات معروفی مانند Amazon Web Services (AWS)، Microsoft Azure و Google Cloud Platform نمونه‌هایی از سرویس‌های ابری هستند که شرکت‌ها و برنامه‌نویسان برای اجرای پروژه‌های کوچک و بزرگ از آن‌ها استفاده می‌کنند.

برای کودکان و نوجوانانی که تازه در حال یادگیری شاخه های برنامه نویسی هستند، آشنایی با رایانش ابری شاید در ابتدا کمی دور از ذهن به نظر برسد، اما درک مفاهیم ابری می‌تواند به آن‌ها نشان دهد که چطور می‌توان پروژه‌ها را در مقیاس بزرگ راه‌اندازی کرد و چگونه ابزارهای تحت وب می‌توانند فرآیند توسعه نرم‌افزار را سریع‌تر و ساده‌تر کنند.

اینترنت اشیا

اینترنت اشیا (IoT) یا Internet of Things یکی دیگر از انواع حوزه های برنامه نویسی است که به سرعت در حال پیشرفت و گسترش است. مفهوم اینترنت اشیا در حقیقت به ارتباط اشیا و دستگاه‌های مختلف با اینترنت اشاره دارد؛ به طوری که این دستگاه‌ها بتوانند اطلاعات را ارسال و دریافت کنند و فرایندهای هوشمند را انجام دهند. از یخچال هوشمند که سطح مواد غذایی را تشخیص می‌دهد تا شهرهای هوشمندی که مدیریت ترافیک را به شکل بهتری انجام می‌دهند، IoT آینده‌ی بسیار بزرگی دارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره دوره اینترنت اشیا آکادمی یاسان، کلیک کنید.

در حوزه اینترنت اشیا، کودکان و نوجوانان می‌توانند با پروژه‌های ساده و جذابی شروع کنند؛ مثلاً کنترل از راه دور یک لامپ با استفاده از یک ماژول کوچک یا ساخت دستگاه اندازه‌گیری دما و رطوبت و ارسال اطلاعات به یک سرور ابری. این تجربه‌ها باعث می‌شود بچه‌ها مفهوم اتصال دستگاه‌ها به اینترنت و تبادل داده را به‌خوبی درک کنند. در آکادمی یاسان، دوره IoT طراحی شده است تا هنرجویان کم‌سن و سال یا نوجوان به شکل پروژه‌محور با ابزارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری موردنیاز برای اجرای ایده‌های خود آشنا شوند. با یادگیری اصول اولیه، مفاهیم الکترونیک پایه و مقداری دانش برنامه‌نویسی، می‌توانند گام‌های ابتدایی را در مسیر ساخت وسایل هوشمند بردارند.

آکادمی یاسان، بهترین مرکزآموزش برنامه نویسی کودک و نوجوان

و حالا می‌رسیم به بخش مهمی که بسیاری از والدین و خود کودکان و نوجوانان منتظر آن هستند: اگر به هر کدام از این شاخه های برنامه نویسی علاقه‌مند شدید و قصد دارید یک مسیر یادگیری اصولی، جذاب و پروژه‌محور را طی کنید، آکادمی یاسان در کنار شماست. ما در آکادمی یاسان با استفاده از متدهای آموزشی روز دنیا و اساتید مجرب، دوره‌های گوناگونی را برگزار می‌کنیم تا کودکان و نوجوانان بتوانند به‌صورت تخصصی و هم‌زمان سرگرم‌کننده، دنیای بی‌نهایت فناوری را کشف کنند. کافی است نگاهی به دوره‌های ما در وب‌سایت آکادمی یاسان بیندازید و با انتخاب دوره مناسب، مسیر آینده‌ی فرزندتان را از همین امروز شکل دهید!